SOSYAL YARDIMLAR VE ÜLKE GERÇEĞİ

• 27 Mayis 2020
• Yazar

Ak Parti İl Başkanı Şaban Çopuroğlu şu bilgileri vermiş; “Bakanlığımızın sosyal koruma kalkanı ile birlikte şehrimize sağladığı yardım miktarı 175 milyon 890 bin 777 TL'yi buldu. 20 Mayıs 2020 tarihi itibarıyla sosyal destek programı  ile, ‘faz bir’ kapsamında, 22 bin 617 haneye 22 milyon 617 bin lira ödendi.”

Sanırım burada “faz”dan kasıt, “ilk etap” ya da “ilk aşama”… Tabii, bu seçimin nasıl ve hangi yöntemle yapıldığını en azından ben bilmiyorum…

“’Faz 2’ kapsamında 36 bin 234 haneye, 36 milyon 234 bin TL ve ‘faz 3’ kapsamında 26 bin 83 haneye 26 milyon 83 bin lira ödeme gerçekleştirildi.”

Çopuroğlu’nun verdiği bilgilerden anladığımıza göre, Mayıs ortası itibarıyla yaklaşık 85 bin aileye “sosyal koruma kalkanı” kapsamında yardım yapılmış. Kayseri için, “hane halkı” sayısını “dört” kabul edersek, bu yardımlardan yararlanan 340 bin kişi demek…

Peki, mesela “faz 3” kapsamında başvuran kaç kişi? Çünkü, bunlar, bir elekten geçirilerek belirleniyor… Çopuroğlu dostumuz, “başvuran” sayısını da verseler, iyi olurmuş.

**

Nitekim, aşağıda da göreceğimiz gibi, “faz 3” kapsamında, ülke genelinde, 6 milyonun (hane olmalı) üzerinde başvuru yapılmış. Bunların yüzde 40’ı (2,4 milyon hane) değerlendirmeye alınmış. O nedenle, Kayseri’de, başvurup da değerlendirmeye alınan ya da kapsam dışı tutulan “hane” sayısı kaç? Bu bilinmeden, ülke durumunu net göremezsiniz… 

Yine Kayseri’de, “Kısa çalışma ödeneği ile 57 bin 515 çalışana 75 milyon 339 bin 883 TL, nakdi ücret desteği olarak 12 bin 721 çalışana 6 milyon 120 bin 929 TL ve işsizlik ödeneği olarak 8 bin 302 kişiye 9 milyon 495 bin 965 TL ödeme yapılmış.”

***

Gelelim Türkiye geneline; Bakan Zehra Zümrüt Selçuk; “Sosyal yardımları ‘3 faz’ halinde planladık. 1. fazda 2,1 milyon, 2. fazda 2,3 milyon haneye ulaşarak 1.000 TL yardımda bulunduk. 3. faz sosyal yardım programımıza 6 milyonun üzerinde başvuru almış durumdayız. Belli kategorilerin değerlendirmeye alınmayacağını belirtik”, dedi. (11 Mayıs 2020)

***

Demek ki,  11 Mayıs itibarıyla, yaklaşık 7 milyon haneye (yaklaşık 28 milyon kişi) sosyal yardım kapsamında, hane başına bin lira yardım yapılmış.

Tabii, Bakanın açıklamasından aldığım şu cümle iyice kafamı karıştırdı: “Faz 1 vefaz 2'ye başvuranlar, kamu işçisi olanlar, işsizlik ödeneği alanlar ve memur olanlar diye belirtmiştik. 6 milyon başvurunun yüzde 60'ı değerlendirme dışı kaldı bu şekilde. Ödemelere başladık. 627 bin haneye ‘faz 3’'te yardım yaptık.”

Pandemi Sosyal Destek Programı, ‘Faz 1 ve Faz 2’ kapsamında verilen 1000 TL’lik nakdi destekten faydalanmış olanlar şunlarmış:

- Kamu işçileri,

- Memurlar,

- Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)’ndan gelir veya aylık alanlar (emekliler),

- İŞKUR İşsizlik Ödeneğinden faydalananlar,

- İŞKUR Kısa Çalışma Ödeneğinden faydalananlar 

Peki, işyeri mecburen kapanan bağ kurlular, bunların yanında çalışan tezgahtar, seyyar, pazarcı, çiçekçi, kalfa ve çıraklar, ne durumda? Açıklamalardan bunların kapsam dışında olduklarını anladım…

Yazımın başlığı “ülke gerçeği” olunca şunu söyleme durumundayız… Demek ki, bu ülkede en az 7 milyon hanenin geliri ya da “birikimi” ihtiyaçlarını, “iki ay” karşılama noktasında değil. Değil ki, bin lira için devlete başvuruyor, milyonlar; kendilerini riske ederek para ve yardım kuyruğuna giriyorlar…

***

Vallahi ben, gerek Bakanın ve gerekse Çopuroğlu’nun açıklamalarından böyle anladım. Fakat, muhterem ahali nasıl anlar, bilemem? Öyle ya, önemli olan, onların nasıl anladığı!..

***

Peki, soru şu: 18 yılda ülkeyi üç katı büyüttük mü, büyüttük. Bu sürede kişi başına düşen geliri 4-5 katına çıkarttık mı, çıkarttık… Ekonomik büyüklüğümüz “ilk 20”, “Satın Alma Gücü Paritesine” (SGP) göre , “İlk 15” ülke arasında mıyız, arasındayız. Dünyanı kıskandığı ve gıpta ettiği ülke haline geldik mi, geldik…

Ha. Diyeceksiniz ki, bunlar pek doğru değil? Bilemem, devletin kayıtları bize bunu böyle söylüyor. Aksi ispat edilene kadar inanmak zorundayız.

Soru şu; tespit edilebilen ve “bin lira” yardıma muhtaç yaklaşık 30 milyon kişinin olduğu bu ülkede, anlatılan bu “zenginlik” nerede ya da kimlerde? Öyle ya, bu ülkede, kayıtlı, bu kadar kişinin geliri/birikimi “iki ay” geçinmeye yetmiyor?

***

Neticeyi kelam, bu muhterem ahali, bu tablonun farkına vardığı anda, sandık sonuçları çok değişir?